بررسی زمین‌لرزه‌های افغانستان

چکیده

  سپاس فراوان ذات اقدس الهی را که انسان را اشرف مخلوقات خلق کرد، تاج کرامت را برسر وی نهاد، ‏انسان را بالای همه مخلوقات مسلط و چیره دست ساخت، تا باشد انسان در همه حالات ذات یکتا را ‏پرستش نماید، جهت شکر گزاری از این نعمات سر به سجود وی تعالی بگذارد. درود به روان پاک ناجی و ‏معلم بشریت حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه وسلم) که اولین آیات نازل شده بر وی حکایت از ‏خواندن دارد که خود به نوعی بارز تشویق کردن انسان به سوی خواندن، پیشرفت، توسعه و پویایی است.‏

به اساس باورهای گستردۀ علمی، بیشترین زمین لرزه زمانی رخ می‌دهد که دو قطعه قشر سخت زمین به ‏اثر حرکت آنی‎ ‎طوری یکی بالای دیگر قرار گیرد، که امتداد سطح حرکت آن ها باعث حرکت یا شکست ‏زمین گردیده باشد. این حرکت آنی باعث آزاد شدن انرژی قوی و تولید امواج گسترده در طبقات زمین ‏گردیده که در مدت کوتاهی در تمام محیط قشر زمین پراکنده می‌شود. امواج ذکر شده باعث تکان شدید در ‏سطح زمین می گردد که اساس یا قاعده برای تحلیل و پایداری ساختمان ها در مقابل نیروی زمین لرزه را ‏تشکیل می دهد.‏

متأسفانه افغانستان در تهدید جدی خطر زمین لرزه قرار دارد و سالانه آسیب ها و تلفات زیادی از این ‏ناحیه متحمل می‌شود. افغانستان در مرکز قاره آسیا در ساختار فعال کمربند زمین لرزه کوه آلپ همالیا ‏موقعیت دارد، که از اثر تصادم صفحه های تکتونیکی بین هند، عرب و اروپایی-آسیا در ساحه زیادی توسعه ‏یافته است.‏

  خطر زمین لرزه در انتخاب محل ساخت و ساز و بازسازی جوامع و تأسیسات در افغانستان باید مورد ‏توجه جدی قرار گیرد. قسمت شمال-شرقی ولایت بدخشان قوی ترین زون زمین لرزه‌یی در افغانستان ‏است. ولایت هایی همچون بدخشان، پنجشیر، تخار، کابل، بامیان، غزنی و کندهار بالترتیب دارای قوی ترین ‏زمین لرزه ها می باشد.‏